ඇමෙරිකානු බද්දෙන් , ඩොලර් බිලියන 1.6ක් අපට අහිමිවේවිද?

Picture of පැතුම් වික්‍රමරත්න

පැතුම් වික්‍රමරත්න

2026 වසරේදී ශ්‍රී ලංකාවේ එක්සත් ජනපද අපනයන ඩොලර් බිලියන 1.62 ත් ඩොලර් බිලියන 1.82 ත් අතර අගයකින් පහත වැටෙනු ඇති බව වාර්තාවක් (simulation) පෙන්වා දෙයි.

මෙය 2023 දී වාර්තා වූ ඩොලර් බිලියන 2.97 ක වටිනාකමට සාපේක්ෂව සැලකිය යුතු අඩුවීමකි.

මෙම තත්ත්වය ඇතිවන්නේ ට්‍රම්ප් පරිපාලනය විසින් අගෝස්තු 1 දින සිට ක්‍රියාත්මක කරන ලද 20%ක අමතර තීරුබදු හේතුවෙනි. ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක මහතා පවා සබැඳිව (online) සම්බන්ධ වූ ඉහළ පෙළේ ශ්‍රී ලංකා-ඇමරිකානු වෙළඳ සාකච්ඡාවලින් පසුව මෙම තීරුබදු පැනවීමට සිදුව ඇත.

අමතර තීරුබදු 20%ක් නොමැතිව, 2026 වසරේදී එක්සත් ජනපදය සමඟ සිදුවන මුළු වෙළඳාමේ වටිනාකම ඩොලර් බිලියන 3.44ක් වනු ඇතැයි එම වාර්තාව තක්සේරු කරයි.

ඇඟලුම් ක්ෂේත්‍රයට දැඩි බලපෑම්

ඇඟලුම් අපනයන සඳහා පනවා ඇති තීරුබදු හේතුවෙන් සිදුවන සෘජු හා වක්‍ර බලපෑම් ඇස්තමේන්තු කර ඇත. ඇඟලුම් සඳහා වන තීරුබදු හේතුවෙන් සමහර අපනයන කාණ්ඩවල වටිනාකම ඩොලර් මිලියන 174ක් දක්වා පහත වැටීමක් සිදුවිය හැකි බව මෙහිදී අනාවරණය වී ඇත.

විශේෂයෙන්ම, “වෙනත් කාන්තා යට ඇඳුම්” (“other women’s undergarments”) යන විශාලතම අපනයන කාණ්ඩයේ වෙළඳ වටිනාකම 2026 දී ඩොලර් මිලියන 100.14ක් දක්වා පහත වැටෙනු ඇතැයි අනුකරණය මගින් ඇස්තමේන්තු කර ඇත. මෙය ඩොලර් මිලියන 174ක අඩුවීමක් වන අතර, එයට දැනට පවතින 13%ක තීරුබදු සහ අලුතින් පැනවූ 20%ක අමතර තීරුබදු යන දෙකම බලපායි. කෙසේ වෙතත්, අමතර තීරුබදු නොමැති නම්, මෙම අපනයන වටිනාකම 2026 දී ඩොලර් මිලියන 274.15ක් වනු ඇති බව අනුකරණය පෙන්වා දෙයි. 2023 වසරේදී මෙම කාණ්ඩයේ වෙළඳාම ඩොලර් මිලියන 224.8ක් විය.

මීට අමතරව, ගෙතූ කාන්තා ඇඳුම් කට්ටල (“knit women’s suits”) සඳහා 11.7%ක දැනට පවතින තීරුබදුවලට අමතරව 20%ක අමතර තීරුබදු එකතු කිරීමෙන් වෙළඳ වටිනාකම ඩොලර් මිලියන 162කින් පහත වැටෙනු ඇත.

වෙනත් අපනයන ක්ෂේත්‍රවලට බලපෑම

ඇඟලුම් හැරුණු විට, අනෙකුත් අපනයන කාණ්ඩ සඳහා වන බලපෑමද මෙම අනුකරණ වාර්තාවෙන් විස්තර කර ඇත:

ගෙතූ ක්‍රීඩා ඇඳුම්: 2026 දී ඩොලර් මිලියන 44.06ක අඩුවීමක්.
ගෙතූ පිරිමි යට ඇඳුම්: ඩොලර් මිලියන 28.67ක අඩුවීමක්.
ගෙතූ නොවන කාන්තා කබා: ඩොලර් මිලියන 8.36ක අඩුවීමක්.
රබර් ටයර්: ඩොලර් මිලියන 16.12ක අඩුවීමක්.
රබර් ෂීට්: ඩොලර් මිලියන 1.34ක අහිතකර බලපෑමක්.
පාවිච්චි කළ රබර් ටයර්: ඩොලර් මිලියන 24.6ක වටිනාකම් පහත වැටීමක්.
මීට අමතරව, මැණික්, තේ, කුරුඳු සහ පොල් තෙල් වැනි දේශීය නිෂ්පාදන සඳහාද තීරුබදු බලපා ඇත.

මැණික්: ඩොලර් මිලියන 12.4ක අපනයන වටිනාකම් අඩුවීමක්.
තේ: ඩොලර් මිලියන 11.3ක අහිතකර බලපෑමක්.
කුරුඳු: ඩොලර් මිලියන 3.886ක අඩුවීමක්.
පොල් තෙල්: දැනට තීරුබදු රහිත වුවත්, අමතර 20%ක තීරුබදු පැනවීමෙන් 2026 දී අපනයන වටිනාකම ඩොලර් මිලියන 5.5කින් පහත වැටී ඩොලර් මිලියන 27.18ක් වනු ඇත.
තරඟකාරී රටවල්වලට වාසියක්

ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රධාන ඇඟලුම් තරඟකරුවෙකු වන බංග්ලාදේශයේ අපනයන ඩොලර් මිලියන 104කින් වැඩි වනු ඇතැයිද, වියට්නාමයේ අපනයන ඩොලර් මිලියන 184කින් ඉහළ යනු ඇතැයිද මෙම වාර්තාව පෙන්වා දෙයි.

මෙම අනුකරණ වාර්තා යනු විවිධ තත්ත්වයන් පරීක්ෂා කිරීම සඳහා කරන ලද ඇස්තමේන්තු පමණක් බවත්, සැබෑ ප්‍රතිඵල මේවායින් පිළිබිඹු නොවිය හැකි බවත්, යථාර්ථය සරල කර දැක්විය හැකි බවත් සඳහන් කළ යුතුය.